Özgür koşan işletim sistemi: GNU/Linux

Özgür yazılımı anlatmaya başlamak için öncelikle en büyük başarısından söz etmek gerekiyor. GNU araçları ve Linux çekirdeğiyle ortaya çıkan GNU/Linux işletim sisteminden.GNU (ayrıntılı tarih için bkz. GNU Projesi Hakkında) Richard M. Stallman tarafından 1984 yılında MIT'ten ayrılıp geliştirmeye başladığı projedir. GNU projesi Unix ile uyumlu, özgür bir işletim sistemi geliştirme projesidir. İlk olarak özgür GCC derleyicisi geliştirilmiş, daha sonra bir işletim sisteminde veya özgür işletim sisteminin geliştirilmesi için gereksinim duyulacak araçlar sırasıyla geliştirilmeye devam etmiştir (örneğin GNU Emacs gibi).Ancak zaman geçtikçe, her ne kadar araçlar üretilse de işletim sisteminin çekirdeği gecikmiştir. Bu noktada 1991 yılında Linus Torvalds tarafından geliştirilen Linux çekirdeği, henüz yetişmemiş olan GNU/Hurd'ın yerini almış ve şu an kullandığımız GNU/Linux işletim sistemlerinin öncüllerinin üretilmesine olanak sağlamıştır. Bu arada GNU/Hurd'ın geliştirilmeye devam ettiğini belirtelim. Linux çekirdeği GNU Genel Kamu lisansıyla lisanslanmıştır.GNU/Linux işletim sistemi günümüzde her ne kadar henüz masaüstü ve taşınabilir bilgisayarlarda (farklı nedenlerden ötürü) yeterince yaygınlaşmamış olsa da, sunucu pazarında hatırı sayılır bir yere sahiptir. Son zamanlarda Ubuntu, Mandriva, vb. dağıtımlar sayesinde son kullanıcının da dikkatini çekmiş, ve yavaş yavaş masaüstü ve taşınabilir bilgisayarlarda da kullanımı artmaktadır. Bazı ülkelerde de kendi GNU/Linux dağıtımlarının geliştirilmesi için yeni projeler üretiliyor.( Örneğin Küba'nın geliştirdiği dağıtım : Nova )
Peki asıl sorumuza gelirsek, neden GNU/Linux işletim sistemini kullanmamız gerekiyor? Bu sorunun yanıtını aşağıdaki maddelerde vermeye çalışacağız:

1. Verimlilik, kullanım kolaylığı, görsel başarı, dilediğiniz gibi yapılandırma kolaylığı, uyumluluk, size uygun istediğiniz masaüstü sistemini tercih edebilmeniz (Gnome, KDE, XFCE, vb.), güncelleme kolaylığı (paket yönetim sistemleri sayesinde) ve yenilikçilik (Microsoft'un Vista işletim sisteminde yeni olarak duyurduğu bir çok yenilik - 3B Masaüstü, saydam pencereler, güvenlik, vb. - GNU/Linux dağıtımlarında çok önceden gerçekleştirilmişti.)
2. Özgürlük: GNU/Linux'un sağladığı en önemli şey özgürlüktür. Siz bir yazılımı kullanmak istediğiniz zaman üzerinde her hakka sahip olmanız gerekir. Bunu size özgür yazılımlar ve GNU/Linux sağlar. Kullanıcı dostu bir dağıtım (Kubuntu, Ubuntu, Fedora, vb. ) indirip bir CD'ye çekip kullanabilirsiniz. Bunu özgür bir şekilde yapabilirsiniz. Ayrıca bunu bedelsiz olarak, sadece boş CD parası ve internete ücret ödeyerek yapabilirsiniz. Tamamen özgür bir şekilde bu CD'yi dilediğiniz arkadaşınıza verebilirsiniz. Kimse sizi bu CD'yi kopyaladığınız veya arkadaşlarınıza dağıttığınız için durdurmayacaktır, hatta çoğu kişi destekleyecektir.
3. Topluluk: Geleneksel olarak işletim sistemleri ve yazılımlar kullanıcı rehberi ve yardım masası desteği ile gelir. GNU/Linux bunlara ek olarak geniş bir kullanıcı ve geliştirici topluluğu ile gelir, böylece canınızı sıkan telefon görüşmeleri veya eksik belgeler olmaz. Elbette GNU/Linux ile birlikte uygulamaların kullanım rehberleri dağıtılmakta ama takıldığınız bir şeyi internet üzerinde IRC veya forumlarda sorup öğrenme şansınız daha yüksek.
4. Sorumluluk: Sahipli yazılım aldığınızda yazılımınız belli derecede (lisanssız kullanmıyorsanız) garantili olarak gelir. Ama GNU/Linux dağıtımları açıkça herşeyden sorumlu olduğunuzu belirtirler. Yaptığınız her hata, her değişiklik, her deneme sizin sorumluluğunuzdadır. Bu nedenle bir şey yapmadan önce yedeklemek, vb. eylemleri gerçekleştirmeniz yine sizin sorumluluğunuzda olacaktır. Özetle GNU/Linux yetişkinler içindir. (Bkz: 5. neden)
5. Güvenilirlik: GNU/Linux dağıtımları yeterince güvenilirdir. Siz deneme sürümü veya yeni yazılmış bir uygulama kullanmıyorsanız genellikle sisteminiz kolay kolay çökmez. Çökmesi için bayağı uğraşmanız gerekmektedir. Çökse bile bir parçası çöker, tüm sistem çökmez. Windows sistemlerle karşılaştırıldığı zaman virüs ve solucanlara karşı "doğuştan" bağışıklığı olduğu da kaçınılmaz bir gerçektir.

Kaynakça:
http://www.gnu.org/
http://kodveus.blogspot.com/search/label/GNU/Linux
http://tr.wikipedia.org

Merhaba Dünya!!!

"Yazılımda Özgürlük" sloganıyla yola çıkıyoruz. Buradaki "özgürlük" liberallerin ağızlarına pelesenk ettikleri özgürlük değil tabii ki. Yazılım alanındaki tekellere ve onların özel mülk yazılımlarına karşı alternatif "o"lanlardan bahsediyoruz.

Birçok kullanıcı gerek donanım üreticilerinin yarattığı gerekse de başta üniversiteler olmak üzere kurumlardaki bağımlılıktan kaynaklı olarak özel mülk yazılımlardan bir türlü kurtulamıyor, vazgeçemiyor. Üstelik bu yazılımların arkasındaki sermaye gücü de kullanıcıların vazgeçmemeleri için elinden geleni yapıyor doğrusu.

"Durum umutsuz mu?" diye soranlar olacaktır elbette. Bu soruya bizim cevabımız hayır olacak.

Bu alanda bir yanda kullanılan özel mülk yazılımlar olduğu gibi, diğer yanda da bunlara alternatif olan özgür yazılımlar var. Bizler blogumuzda bu alternatifleri sizlere bir yandan tanıtmaya çalışırken yapabilirsek bir yandan da bu özgür yazılım alternatiflerinin daha da geliştirilmesine çaba harcayacağız.

Ee artık çıktık yola. Gerisi gelecektir elbet. Sizin de katkılarınız
güçlendirecektir çabalarımızı ;)